به نقل از «فرارو»

منتقد فیلم بودن؛ شغل دوم همه

تاریخ انتشار: ۲۹ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۶۰۰۶۳

هم میهن نوشت: فیلم «برادران لیلا» اگر اقبال آن را نیافته که اکران عمومی شود، اما چنان با استقبال گسترده‌ای مواجه شده که رد آن را می‌توان در واکنش‌های کاربران در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نسبت به این فیلم پیدا کرد. صفحات مجازی پر شده از اظهارنظر‌ها و تحلیل‌هایی که خوانش‌های خود را از فیلم به‌مثابه نقد فرض می‌گیرند و گاه به‌پای دفاع از نقد خود (چه مثبت، چه منفی) با دیگران به مجادله هم می‌پردازند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

برخی هم اگر متن و نقدی درباره فیلم بخوانند که با آن موافق نیستند دست به بلاک می‌شوند؛ حتی اگر صاحب صفحه، منتقد حرفه‌ای و شناخته‌شده باشد. به‌موازات این دوهفته‌ای که فیلم «برادران لیلا» قاچاق شده، مجادلات کلامی بر سر خوب یا بد بودن فیلم و شاهکار یا فاجعه بودن فیلم بالا گرفته و هرکسی از ظن خود به نقد آن پرداخته است.

در واقع نه‌فقط با حجم بالای نقد‌ها که گاه با هجمه بالای افراد به نظر یکدیگر روبه‌رو هستیم که خود را منتقد می‌دانند! خود‌منتقد‌پندارانی که چه فیلم را پسندیده‌اند و چه نپسندیده‌اند، به دفاع افراطی از دیدگاه خود پرداخته و آنچنان فیلم را آنچنان‌تر می‌کنند! گویی «منتقد فیلم» بودن به شغل دوم همه تبدیل شده است؛ چنان‌که حالا باید از قول حافظ گفت: «نقد‌ها را بود آیا که عیاری گیرند؟».

واقعیت این است که چند‌سالی است به‌ویژه با بسط فناوری‌های ارتباطی و توسعه اینترنت و شبکه‌های اجتماعی با پدیده‌ای به اسم «منتقدان فیلم مجازی» مواجه هستیم که گمان می‌کنند نگارش و روایت احساس‌شان به یک فیلم و خوشامد یا بدآمد از یک فیلم نامش «نقد» است! در واقع شاهد یک تشتت آراء درباره مفهوم نقد و نقادی هستیم که موجب شده «نقد حرفه‌ای» از شأنیت خود تهی شده و از اعتبارش کاسته شود.

ما امروز نه فقط با سینمای مبتذل که با نقد مبتذل هم مواجه هستیم. نقد‌های پیش‌پاافتاده و دم‌دستی که اظهارنظر شخصی را به نام نقد تعریف می‌کند. بدیهی است که هر فردی می‌تواند صاحب دیدگاه شخصی درباره آثار هنری از جمله فیلم‌های سینمایی باشد.

اساساً این خوانش مخاطب است که اثر هنری را قوام و دوام می‌بخشد، اما مشکل از آنجایی شروع می‌شود که «نظر» را با «نقد» اشتباه بگیریم. «نظر» یک داوری شخصی درباره یک رخداد یا اثر است، اما «نقد» یک ارزیابی زیبایی‌شناختی و روشمند درباره اثر است که مبتنی بر متد‌هایی هنری صورت می‌گیرد.

روش و رویکرد دارد و بر اساس نگرش و نگارش هویتمندی بنا می‌شود. در آکادمیک‌ترین شکل خود، نقد فیلم مبتنی بر نظریه‌های فیلم یا تئوری‌های زیبایی‌شناختی نوشته می‌شود یا در خوانش‌های بینارشته‌ای با ارجاع به تئوری‌های علوم انسانی. اظهارنظر‌های مجازی، اما بیشتر احساسات خام و پردازش‌نشده و فاقد پشتوانه‌های نظری و زیبایی‌شناسی است که منطق دراماتیک ندارد و اغلب ناشی از بدفهمی مفاهیم سینمایی است.

از جمله این بدفهمی‌ها که درباره فیلم «برادران لیلا» صورت گرفت، تفسیر‌ها و خوانش‌های نمادین و نشانه‌شناختی از آن بود که گاه به نکاتی ارجاع داده می‌شود که حیرت‌انگیز است و با هر گفتمان نشانه‌شناسانه‌ای نمی‌توان فهمید چطور چنین تأویل‌هایی از فیلم صورت گرفته است؛ رمزگشایی‌هایی که خود نیازمند رازگشایی است؛ چنان‌که درباره «برادران لیلا» باید گفت که دچار ابتذال نشانه‌شناختی و نمادگرایی شده و آن‌قدر هر‌کس هر جزء فیلم را به کلی نمادین بیرون از متن اثر ارجاع داده، که یک روز کارگردان باید بیاید و اعلام کند که هیچ‌کدام از این نماد‌ها و نمادپردازی‌ها مقصود او نبوده است!

نقد‌های نمادپردازانه خاستگاه روانکاوانه دارد. با رشد علم روانکاوی به حیطه نقد هنری وارد شده، اما گاه آن‌قدر راه افراط پیموده که می‌گویند روزی فروید گفته بود: «گاهی سیگار فقط یک سیگار است» تا بر این نکته تأکید کرده باشد که همیشه و همه‌جا هر ابژه‌ای نماد ابژه دیگر نیست. حالا انگار این رویکرد در تأویل‌های نمادگرایانه فیلم «برادران لیلا» هم رخ داده و آن‌قدر راه افراط پیموده که انگار هیچ صحنه و کنش و شخصیتی خودش نیست، بلکه نماد و نشانه چیز دیگری است.

جالب اینکه این نمادپردازی‌های افراطی از سوی دو قطب مخالف و موافق فیلم علیه هم استفاده می‌شود و هر طیفی می‌خواهد نماد‌هایی را از فیلم بیرون بکشد که در تضاد با نمادپردازی‌های طیف مقابل باشد. نماد‌هایی که بیشتر خوانش ذهنی مخاطب است، نه مقصود مؤلف. نه‌فقط سینما، که نقد سینما هم نیازمند بازنگری است تا عیار آن در غبار بدفهمی‌ها روشن شود.

منبع: فرارو

کلیدواژه: برادران لیلا برادران لیلا نقد ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۶۰۰۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار امیر دریادار سیاری درباره تلاش «دشمنان» برای «کنترل اذهان جوانان ایران»

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، امیر دریادار حبیب الله سیاری، رئیس ستاد و معاون هماهنگ‌کننده جمهوری اسلامی ایران، در آیین اختتامیه دوره توانمندسازی اساتید، معلمان و مربیان عقیدتی سیاسی ارتش که صبح امروز (پنجشنبه) در مرکز آموزش بصیرت سازمان عقیدتی سیاسی ارتش در شهر مشهد مقدس برگزار شد، ضمن گرامیداشت ۱۲ اردیبهشت ماه و روز معلم و همچنین روز خلیج فارس و اهمیت آن در تاریخ ایران گفت: نام گذاری این روز مصادف با اخراج پرتغالی های استعمارگر از تنگه هرمز است.

بنابر گزارش ایلنا، وی با بیان اینکه حضور قدرت های خارجی در منطقه خلیج فارس نشان از اهمیت ویژه این منطقه است، گفت: دسترسی به دریا یک منبع بسیار مهم برای تولید قدرت و ثروت است و از همین رو هرکس که بتواند بر دریا حکمرانی کند، می‌تواند زندگی مردم را کنترل کند.

رئیس ستاد و معاون هماهنگ کننده ارتش افزود: قدرت های استعماری و به‌ویژه انگلستان با تخریب بنادر ایران و تبدیل آن به زمین سوخته سعی داشتند تا دسترسی ایران به آب های آزاد را محدود کنند و این موضوع نماد عینی تزریق فرهنگ استکباری بیگانه برای جلوگیری از رشد و پیشرفت ایران بود.

امیر دریادار سیاری با اشاره به لزوم تبیین خسارت های وارد شده از سوی استعمارگران به ایران به‌وسیله اساتید و معلمان گفت: اهمیت ویژه کار معلمان معارف دینی و قرآنی همین است که با استفاده از فرهنگ قرآنی به پرورش فکری تصمیم سازان و تصمیم گیران آینده ما کمک کنند تا آنان بتوانند خطرات ناشی از نفوذ فرهنگ های بیگانه و استعمارگر را بشناسند و در مقابل این جنگ نرم به مبارزه بپردازند.

وی در ادامه با اشاره به شخصیت ممتاز شهید عالی قدر استاد مطهری عنوان کرد: بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) شهید مطهری انسانی زمان شناس بود که با شناسایی نیازها، در جهت رفع آنها با اخلاص فکر می‌کرد، می‌نوشت و تلاش می‌کرد و به همین دلیل شهید مطهری نقش مهمی در تربیت و پرورش آینده‌سازان ایران داشت.

رئیس ستاد و معاون هماهنگ کننده ارتش با اشاره به اهمیت سرمایه انسانی در یک سازمان گفت: مهم ترین دارایی هر سازمانی سرمایه انسانی آن است؛ چراکه سرمایه انسانی در زمان حاضر می تواند باعث رشد و تعالی سازمان شود.

امیر دریادار سیاری ادامه داد: در راستای پروش سرمایه انسانی اثرگذار در یک سازمان، بحث تعلیم و تربیت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و در واقع می توان گفت برای داشتن سرمایه های انسانی کارآمد باید اساتید و معلمان توانمندی داشت که آنان را آموزش دهند.

رئیس ستاد و معاون هماهنگ کننده ارتش با بیان اینکه ظهور تکنولوژی های نوین ارتباطی و به ویژه فضای مجازی کنترل اذهان مردم را در اختیار دشمنان قرار داده است، گفت: یکی از مهم ترین اهداف جنگ ترکیبی دشمنان، کنترل اذهان مردم و به ویژه جوانان و آینده سازان ایران در راستای تغییر ارزش ها و باور های آنان است که منجر به تغییر افکار و در نهایت تغییر رفتار آنان شود.

وی با اشاره به نقش معارف قرآنی و دینی و اساتید این حوزه در مواجه با جنگ نرم و ترکیبی دشمن گفت: یکی از وظایف مهم اساتید این حوزه ممانعت از تغییر ارزش ها و باورهای جوانان عزیز کشورمان از طریق تبیین دقیق معارف قرآنی و دینی و دعوت به تدبر در آیات قرآن کریم است.

امیر دریادار سیاری در پایان گفت: امروز یکی از نیاز های اصلی ما این است که به موضوع تعلیم و پرورش جوانان اهمیت بیشتری دهیم تا در نبرد های آینده و در مقابله با فرهنگ های استکباری دست برتر را داشته باشیم.

27215

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902147